Γενικόλογα και χωρίς "κόκκινες γραμμές" είναι
τα "σημεία προγραμματικής σύγκλισης" ανάμεσα στους Αντ. Σαμαρά, Ευ.
Βενιζέλο και Φ. Κουβέλη, τα οποία επιχειρείται να εμφανιστούν ως το
κοινό κυβερνητικό πρόγραμμα. Το κύριο όμως πρόβλημα, που ουσιαστικά
καθιστά το πρόγραμμα οφθαλμαπάτη, είναι ότι δεν αποτελεί δεσμεύσεις της
τρικομματικής κυβέρνησης, αλλά το πλαίσιο των θέσεων με το οποίο θα
προσέλθουν στις συζητήσεις με την τρόικα. Ουσιαστικά, θα το δείξουν
στους εταίρους, για να συζητήσουν τι επιτρέπεται να κάνουν από όσα
περιλαμβάνει!
Γι' αυτό τον λόγο τα 6 μέλη της τριμερούς επιτροπής συνέταξαν ένα κείμενο – λάστιχο, χωρίς συγκεκριμένες πολιτικές, αλλά γεμάτο "τίτλους πολιτικών", με τους οποίους μπορεί να συμφωνήσει ένας καλοπροαίρετος πολίτης.
Το κρίσιμο πεδίο είναι της αναθεώρησης της δανειακής σύμβασης. Η κυβέρνηση θα ζητήσει διετή παράταση στην επίτευξη της δημοσιονομικής προσαρμογής, να μην παρεμβαίνει η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων για την εθνική συλλογική σύμβαση εργασίας, να αντικατασταθούν οι αδικίες με "άμεσα δημοσιονομικά ισοδύναμα" (αλλά δεν λέει ποια είναι τα ισοδύναμα...), ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη μόνο για φέτος ώστε να μην ξεπερνιέται το 25% του εισοδήματος, επέκταση του επιδόματος ανεργίας, σταδιακή αύξηση του αφορολόγητου, μείωση ΦΠΑ για εστίαση, αγροτικά εφόδια (πάλι δεν έχει νούμερα...), αντικατάσταση των φόρων στα ακίνητα με ένα φόρο (δεν λέει όμως αν θα πληρώνουμε περισσότερα...) κ.ά.
Όλα αυτά θα τα ζητήσουν από την τρόικα την ερχόμενη εβδομάδα. Όμως η (υποτίθεται, κυρίαρχη) κυβέρνηση, από μόνη της, προτίθεται να κάνει κάτι για την απαγκίστρωση από το Μνημόνιο ή όλα επαφίενται στην καλή διάθεση της τρόικας; Έναντι του λαού που την ψήφισε, τι δεσμεύεται ότι θα κάνει για την απαγκίστρωση από το Μνημόνιο; Και επιπλέον γιατί το κυβερνητικό πρόγραμμα δεν αναφέρει τις "κόκκινες γραμμές" στη διαπραγμάτευση με την τρόικα;
Δεν απολύει, ενώ απολύει...
Ταυτόχρονα διαπιστώνεται ότι το πλαίσιο σύγκλισης των πολιτικών αρχηγών αυτοαναιρείται. Στο κεφάλαιο για την αναθεώρηση του Μνημονίου λέει "όχι άλλες απολύσεις στο Δημόσιο", αλλά όταν φθάνει στην "κατάργηση - συγχώνευση δημοσίων οργανισμών και φορέων" αναφέρει: "Στόχος να μη γίνουν απολύσεις μόνιμου προσωπικού, αλλά σοβαρές οικονομίες από μη μισθολογικό λειτουργικό κόστος και μείωση γραφειοκρατίας". Επομένως οι συμβασιούχοι και οι αορίστου χρόνου (που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων) απολύονται, ενώ ανοίγει παράθυρο και για τον πυρήνα των εργασιακών δικαιωμάτων, που είναι η προστασία των μονίμων υπαλλήλων, καθώς για την κυβέρνηση Σαμαρά, Βενιζέλου, Κουβέλη η μη απόλυσή τους είναι απλός "στόχος", και όχι δέσμευση.
Οικονομικά νεοφιλελεύθερο
Συνολικά προκύπτει ότι στα οικονομικά μέτρα πέρασαν οι βασικές νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις για ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας, λιγότερο κράτος, μείωση φορολογικών συντελεστών.
Συγκεκριμένες νεοφιλελεύθερες πολιτικές προβλέφθηκαν:
- Αποκρατικοποιήσεις των πάντων. Υπάρχουν οι ασαφείς αναφορές σε "εγγυήσεις διαφάνειας", "σύνδεση με την ανάπτυξη" και (οι πιο συγκεκριμένες σε) "διατήρηση της κυριότητας του κράτους στις υποδομές", αλλά οι κύριες δεσμεύσεις είναι α) η επίσπευση ιδιωτικοποιήσεων όπου η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα συνδέεται με επενδύσεις σε υποδομές και θέσεις εργασίας (γίνεται και αναφορά στον ΟΣΕ, που προφανώς τον έχουν έτοιμο), β) συμβάσεις παραχώρησης για βασικές υποδομές, γ) καταργήσεις και συγχωνεύσεις δημοσίων οργανισμών και δ) "ενεργοποίηση του θεσμικού πλαισίου" για τη δημόσια υγεία, που σηματοδοτεί την αποδοχή της πολιτικής Λοβέρδου ως τετελεσμένο γεγονός.
- Μειώσεις φορολογικών συντελεστών.
- Μειώσεις ΦΠΑ σε εστίαση, αγροτικά προϊόντα, αλλά και σε άλλα είδη, που φυσικά δεν αναφέρονται.
Αντίθετα, και καθόλου τυχαία, μέσα από τις γενικόλογες διακηρύξεις τύπου "δίκαιη και αναλογική κατανομή των φόρων" δεν γίνεται καμία αναφορά σε συγκεκριμένα ζητήματα, όπως η φορολόγηση του εφοπλιστικού κεφαλαίου, της Εκκλησίας, του χρηματιστηριακού πλούτου και του συγκεντρωμένου μεγάλου πλούτου.
Γι' αυτό τον λόγο τα 6 μέλη της τριμερούς επιτροπής συνέταξαν ένα κείμενο – λάστιχο, χωρίς συγκεκριμένες πολιτικές, αλλά γεμάτο "τίτλους πολιτικών", με τους οποίους μπορεί να συμφωνήσει ένας καλοπροαίρετος πολίτης.
Το κρίσιμο πεδίο είναι της αναθεώρησης της δανειακής σύμβασης. Η κυβέρνηση θα ζητήσει διετή παράταση στην επίτευξη της δημοσιονομικής προσαρμογής, να μην παρεμβαίνει η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων για την εθνική συλλογική σύμβαση εργασίας, να αντικατασταθούν οι αδικίες με "άμεσα δημοσιονομικά ισοδύναμα" (αλλά δεν λέει ποια είναι τα ισοδύναμα...), ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη μόνο για φέτος ώστε να μην ξεπερνιέται το 25% του εισοδήματος, επέκταση του επιδόματος ανεργίας, σταδιακή αύξηση του αφορολόγητου, μείωση ΦΠΑ για εστίαση, αγροτικά εφόδια (πάλι δεν έχει νούμερα...), αντικατάσταση των φόρων στα ακίνητα με ένα φόρο (δεν λέει όμως αν θα πληρώνουμε περισσότερα...) κ.ά.
Όλα αυτά θα τα ζητήσουν από την τρόικα την ερχόμενη εβδομάδα. Όμως η (υποτίθεται, κυρίαρχη) κυβέρνηση, από μόνη της, προτίθεται να κάνει κάτι για την απαγκίστρωση από το Μνημόνιο ή όλα επαφίενται στην καλή διάθεση της τρόικας; Έναντι του λαού που την ψήφισε, τι δεσμεύεται ότι θα κάνει για την απαγκίστρωση από το Μνημόνιο; Και επιπλέον γιατί το κυβερνητικό πρόγραμμα δεν αναφέρει τις "κόκκινες γραμμές" στη διαπραγμάτευση με την τρόικα;
Δεν απολύει, ενώ απολύει...
Ταυτόχρονα διαπιστώνεται ότι το πλαίσιο σύγκλισης των πολιτικών αρχηγών αυτοαναιρείται. Στο κεφάλαιο για την αναθεώρηση του Μνημονίου λέει "όχι άλλες απολύσεις στο Δημόσιο", αλλά όταν φθάνει στην "κατάργηση - συγχώνευση δημοσίων οργανισμών και φορέων" αναφέρει: "Στόχος να μη γίνουν απολύσεις μόνιμου προσωπικού, αλλά σοβαρές οικονομίες από μη μισθολογικό λειτουργικό κόστος και μείωση γραφειοκρατίας". Επομένως οι συμβασιούχοι και οι αορίστου χρόνου (που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων) απολύονται, ενώ ανοίγει παράθυρο και για τον πυρήνα των εργασιακών δικαιωμάτων, που είναι η προστασία των μονίμων υπαλλήλων, καθώς για την κυβέρνηση Σαμαρά, Βενιζέλου, Κουβέλη η μη απόλυσή τους είναι απλός "στόχος", και όχι δέσμευση.
Οικονομικά νεοφιλελεύθερο
Συνολικά προκύπτει ότι στα οικονομικά μέτρα πέρασαν οι βασικές νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις για ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας, λιγότερο κράτος, μείωση φορολογικών συντελεστών.
Συγκεκριμένες νεοφιλελεύθερες πολιτικές προβλέφθηκαν:
- Αποκρατικοποιήσεις των πάντων. Υπάρχουν οι ασαφείς αναφορές σε "εγγυήσεις διαφάνειας", "σύνδεση με την ανάπτυξη" και (οι πιο συγκεκριμένες σε) "διατήρηση της κυριότητας του κράτους στις υποδομές", αλλά οι κύριες δεσμεύσεις είναι α) η επίσπευση ιδιωτικοποιήσεων όπου η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα συνδέεται με επενδύσεις σε υποδομές και θέσεις εργασίας (γίνεται και αναφορά στον ΟΣΕ, που προφανώς τον έχουν έτοιμο), β) συμβάσεις παραχώρησης για βασικές υποδομές, γ) καταργήσεις και συγχωνεύσεις δημοσίων οργανισμών και δ) "ενεργοποίηση του θεσμικού πλαισίου" για τη δημόσια υγεία, που σηματοδοτεί την αποδοχή της πολιτικής Λοβέρδου ως τετελεσμένο γεγονός.
- Μειώσεις φορολογικών συντελεστών.
- Μειώσεις ΦΠΑ σε εστίαση, αγροτικά προϊόντα, αλλά και σε άλλα είδη, που φυσικά δεν αναφέρονται.
Αντίθετα, και καθόλου τυχαία, μέσα από τις γενικόλογες διακηρύξεις τύπου "δίκαιη και αναλογική κατανομή των φόρων" δεν γίνεται καμία αναφορά σε συγκεκριμένα ζητήματα, όπως η φορολόγηση του εφοπλιστικού κεφαλαίου, της Εκκλησίας, του χρηματιστηριακού πλούτου και του συγκεντρωμένου μεγάλου πλούτου.