Του Μιχάλη Καστρινάκη*
Η νίκη είναι του λαού. Αυτός πρωταγωνίστησε στην εκλογική εκτόξευσή μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς συνέβαλε στη δημιουργία αυτής της σεισμικής ανατροπής.
Ο λαός έκανε τις πλατείες, τις μαχητικές απεργίες, μετέτρεψε τις παρελάσεις σε εξεγέρσεις, απαίτησε να σταματήσει ο εφιάλτης ζητώντας δημοκρατία, κοινωνική ισορροπία και εθνική αξιοπρέπεια.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο μοναδικός πολιτικός οργανισμός, μέσα στο αυτιστικό αυτοαναφορικό σύμπαν της Αριστεράς και της Οικολογίας, που είχε τα αντανακλαστικά, την κουλτούρα και κυρίως τους ανθρώπους που μπορούσαν να το υλοποιήσουν, ο οποίος έκανε το αυτονόητο. Άκουσε τον λαό, στήριξε ολόθερμα και συμμετείχε διακριτικά στους αγώνες, έμαθε να προσπερνά το δευτερεύον, έμαθε να ακούει, συνυπήρξε μέσα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα όχι ως καρικατούρα καθοδήγησης, αλλά ως ίσος προς ίσο.
Το κίνημα ήταν μεγαλειώδες, όμως συνεχώς έχανε τις μάχες επειδή ο αντίπαλος είχε ολοκληρωτικά χαρακτηριστικά, ενδιαφερόταν να συντρίψει και όχι να κατακτήσει τη συναίνεση. Τότε το κίνημα στράφηκε στην αναζήτηση πολιτικής κυβερνητικής λύσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ είπε πως μόνο η ενωμένη Αριστερά μπορεί να βάλει φρένο στην καταστροφή. Και τότε ο λαός χρησιμοποίησε τον ΣΥΡΙΖΑ ως πολιτικό όπλο ανατροπής. Δεν τον επέλεξε, η επιλογή ήταν μονόδρομος, μια και δεν υπάρχει άλλο παρόμοιο εργαλείο.
Αυτή η συνάντηση δυο αγνώστων (κοινωνίας και ΣΥΡΙΖΑ) ανέτρεψε πάρα πολλά. Ένα από αυτά που ανατράπηκαν ήταν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ που υπήρχε στις 5 Μαΐου. Από φορέας εναλλακτικής πολιτισμικής προοπτικής, από κιβωτός διάσωσης των αριστερών προταγμάτων, από εργαστήρι ζυμώσεων για τις σχέσεις μικρών κινημάτων και μικρών πολιτικών συλλογικοτήτων, από μεσοαστικής και μικροαστικής σύνθεσης κοινωνικός χώρος μεταμορφώθηκε σε πλατύ λαϊκό ρεύμα, σε πολιτική αιχμή μαζικότατων κινημάτων, σε σχεδία που κουβαλά τις ελπίδες όλου του αγωνιζόμενου τμήματος του ελληνικού λαού.
Με άλλα λόγια, ζούμε την απότομη μεταμόρφωση του δημόσιου χώρου της μη σταλινικής Αριστεράς σε κάτι που κανένας μας δεν πίστευε ότι θα ζούσε ποτέ.
Ένας άλλος ΣΥΡΙΖΑ είναι υπαρκτός, το αληθινό ενωτικό κοινωνικό μέτωπο είναι εφικτό
Πώς μπορούμε να προχωρήσουμε τώρα; Το ζήτημα είναι πολυσύνθετο και νομίζω πως είναι αδύνατον να απαντηθεί επαρκώς τώρα. Παρ' όλα αυτά, θα επιχειρήσω να καταθέσω μερικές σχετικές σκέψεις.
Το σίγουρο είναι πως θα καταστραφούμε αν θεωρήσουμε πως όλα αυτά τα πλατιά λαϊκά στρώματα περιμένουν από εμάς να τα καθοδηγήσουμε. Σε αυτή την συνάντηση δεν πρέπει να πάμε σαν ιδιοκτήτες ενός χώρου που υποδέχεται τους αδαείς. Σε αυτό το ραντεβού πρέπει να πάμε με τη σεμνότητα, το δέος, τον σεβασμό, τα οποία προς τιμήν μας επιδείξαμε στον συγχρωτισμό μας με τους πολίτες στο κίνημα των πλατειών.
Επείγει να συνειδητοποιήσουμε πως συνιδρύουμε από την αρχή, αλλά όχι από μηδενική βάση, ένα νέο πολιτικό μόρφωμα. Όχι για να εγκαταλείψουμε αρχές, σκοπούς, ευαισθησίες, οράματα και αντιεμπορικά κομμάτια της φυσιογνωμίας μας. Αλλά για να ξεπεράσουμε κολλήματα και εμμονές, να προσπεράσουμε την έπαρση της συμφιλίωσης με την ήττα και να αποτινάξουμε από πάνω μας την αρχαία σκουριά της αριστερής τελετουργίας.
Εννοείται πως θα είναι τραγικό και γελοίο ταυτόχρονα το να μην μετασχηματιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα και να συνεχίσουμε να ταλαιπωρούμαστε με τη δυσλειτουργική, αναποτελεσματική και βαθιά αντιδημοκρατική σημερινή δομή του.
Φανταστείτε πως, αν ο ΣΥΝ και οι άλλες συνιστώσες επιδοθούν σε εκ των πραγμάτων ανταγωνιστικές εκστρατείες στρατολόγησης μελών, ο νέος κόσμος που πολέμησε μαζί μας όχι μόνο δεν θα ενταχθεί πουθενά, αλλά το πιθανότερο είναι πως θα αρχίσει να αμφιβάλει για την ορθότητα της επιλογής του να μας ενισχύσει εκλογικά.
Δεκάδες χιλιάδες ανένταχτοι αριστεροί, πολλοί από τους οποίους ψήφιζαν μέχρι πρόσφατα το ΚΚΕ, είναι έτοιμοι να οργανωθούν σε έναν ενιαίο πολιτικό φορέα. Πρόκειται για συντρόφισσες και συντρόφους που κουβαλούν πολύτιμες γνώσεις, ικανότητες και εμπειρίες. Η συμμετοχή τους μπορεί να δώσει αναγεννητική πνοή στις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα πρόκειται για πολίτες με αυξημένες απαιτήσεις, που ήδη έχουν απογοητευτεί μερικές φορές στην πολιτική ζωή τους. Για να εμπνεύσουμε τη συμμετοχή τους πρέπει να παραμερίσουμε αποφασιστικά τις επετηρίδες, την αναξιοκρατία της ανάδειξης των κολλητών μας, την αδράνεια, τις αγκυλώσεις, τις μικροψυχίες, τις διαμάχες για το φύλο των αγγέλων.
Δίπλα σε αυτούς που είναι σχετικά πιο εύκολο να ενταχθούν στην οργανωμένη ζωή υπάρχουν οι τεράστιες δεξαμενές εκατοντάδων χιλιάδων νέων ανθρώπων και των ψηφοφόρων που μέχρι χθες στήριζαν τον δικομματισμό. Οι νέοι δεν έχουν καμία εμπειρία πολιτικής δράσης, ενώ τα πλατιά λαϊκά στρώματα έχουν υποστεί μια βίαιη διαδικασία 25ετούς διάρκειας αποκοπή τους από τις πολιτικές λειτουργίες των κομμάτων που ψήφιζαν και υποκατάστασής τους από πελατειακές πρακτικές.
Αυτές οι κατηγορίες είναι πολύ δύσκολο να συμμετέχουν ακόμα και στις πιο ανανεωμένες εκδοχές της παραδοσιακής πολιτικής ένταξης. Πρέπει να επινοήσουμε, μαζί τους, νέες μορφές, καινούργιες διαδικασίες, πρωτότυπες δομές, εντελώς διαφορετικές από τις συνήθεις συλλογικότητες.
Τα δίκτυα αλληλεγγύης, οι λαϊκές συνελεύσεις και ο απόπειρες επανακατάκτησης της ηγεμονίας σε πολιτιστικό επίπεδο θα μπορούσαν να συνεισφέρουν πολλά σε αυτή την προσπάθεια θέσμισης νέων μορφών πολιτικής συμμετοχής.
Πρόγραμμα: Από συμβατική υποχρέωση, εργαλείο μάχης
Το δέος και ο αρχικός φόβος που διαπέρασε πολλές και πολλούς από εμάς όταν έγινε ορατό πως μπορούμε να κερδίσουμε τις εκλογές δεν πρέπει να ξεχαστεί. Πρέπει να μας υπενθυμίζει διαρκώς την αναγκαιότητα προγραμματικής εμβάθυνσης. Μόνο που αυτή η υποχρέωση δεν συνιστά αρμοδιότητα των οικονομολόγων μας, του υποδιοικητή Αλέξη ή των εμπειρότερων στελεχών μας.
Το πρόγραμμά μας θα επιχειρηθεί σοβαρά να αναμετρηθεί με τις παγίδες και τις αντιφάσεις της πραγματικότητας, αν γίνει δυνατό να εμπνεύσει την κινητοποίηση της κοινωνίας. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί παρά μόνο με την καθοριστική συμμετοχή των πολλών στην εκπόνησή του.
Η προγραμματική μας ωρίμανση όμως δεν είναι αποκλειστικά θέμα συμμετοχικών διαδικασιών. Εμπεριέχει και την πλευρά της επέκτασης των προβληματισμών μας σε περιοχές άγνωστες μέχρι σήμερα, καθώς δεν αντιστοιχούσαν στον ρόλο μας. Για να το πω με ένα παράδειγμα που αφορά την ιδιότητά μου ως εργαζόμενου και συνδικαλιστή στο Δημόσιο, η αναμόρφωση των διοικητικών μηχανισμών του κράτους στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού, της αποτελεσματικότητας και της αναβάθμισης των προσφερόμενων υπηρεσιών δεν μπορεί να μην περιλαμβάνει ένα σχέδιο αξιολόγησης υπηρεσιών και εργαζόμενων, όχι φυσικά για να ιδιωτικοποιήσει τις πρώτες και να απολύσει τους δεύτερους, αλλά για να εμπλουτίσει τον εξοπλισμό μας στην κομβική μάχη για την αναδιοργάνωση του κράτους.
Να τα αλλάξουμε όλα εκτός από αυτά για τα οποία υπάρχουμε
Δεν έχει νόημα να αναφερθώ σε αυτά που γνωρίζουμε να κάνουμε πολύ καλά. Είμαι βέβαιος πως θα συνεχίσουμε να μαχόμαστε δίπλα σε όποια και όποιον αγωνίζεται, να υποστηρίζουμε τους από κάτω και τα θύματα ρατσιστικών πολιτικών, να προτάσσουμε τις αντιεθνικιστικές αξίες μας, να απεχθανόμαστε κάθε παραχώρηση στις Συμπληγάδες πέτρες του λαϊκισμού και του καθωσπρεπισμού.
Όλα αυτά δεν πρέπει να αποτελέσουν δικαιολογία για εφησυχασμό προκειμένου να μην αναμετρηθούμε με τα δύσκολα, ενδιαφέροντα και πρωτότυπα καθήκοντα στην ανίχνευση των οποίων προσπαθώ να καταθέσω μια μικρή συμβολή.
* Ο Μιχάλης Καστρινάκης είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ.
ΠΗΓΗ: Αυγή 11/7/2012
Η νίκη είναι του λαού. Αυτός πρωταγωνίστησε στην εκλογική εκτόξευσή μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς συνέβαλε στη δημιουργία αυτής της σεισμικής ανατροπής.
Ο λαός έκανε τις πλατείες, τις μαχητικές απεργίες, μετέτρεψε τις παρελάσεις σε εξεγέρσεις, απαίτησε να σταματήσει ο εφιάλτης ζητώντας δημοκρατία, κοινωνική ισορροπία και εθνική αξιοπρέπεια.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο μοναδικός πολιτικός οργανισμός, μέσα στο αυτιστικό αυτοαναφορικό σύμπαν της Αριστεράς και της Οικολογίας, που είχε τα αντανακλαστικά, την κουλτούρα και κυρίως τους ανθρώπους που μπορούσαν να το υλοποιήσουν, ο οποίος έκανε το αυτονόητο. Άκουσε τον λαό, στήριξε ολόθερμα και συμμετείχε διακριτικά στους αγώνες, έμαθε να προσπερνά το δευτερεύον, έμαθε να ακούει, συνυπήρξε μέσα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα όχι ως καρικατούρα καθοδήγησης, αλλά ως ίσος προς ίσο.
Το κίνημα ήταν μεγαλειώδες, όμως συνεχώς έχανε τις μάχες επειδή ο αντίπαλος είχε ολοκληρωτικά χαρακτηριστικά, ενδιαφερόταν να συντρίψει και όχι να κατακτήσει τη συναίνεση. Τότε το κίνημα στράφηκε στην αναζήτηση πολιτικής κυβερνητικής λύσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ είπε πως μόνο η ενωμένη Αριστερά μπορεί να βάλει φρένο στην καταστροφή. Και τότε ο λαός χρησιμοποίησε τον ΣΥΡΙΖΑ ως πολιτικό όπλο ανατροπής. Δεν τον επέλεξε, η επιλογή ήταν μονόδρομος, μια και δεν υπάρχει άλλο παρόμοιο εργαλείο.
Αυτή η συνάντηση δυο αγνώστων (κοινωνίας και ΣΥΡΙΖΑ) ανέτρεψε πάρα πολλά. Ένα από αυτά που ανατράπηκαν ήταν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ που υπήρχε στις 5 Μαΐου. Από φορέας εναλλακτικής πολιτισμικής προοπτικής, από κιβωτός διάσωσης των αριστερών προταγμάτων, από εργαστήρι ζυμώσεων για τις σχέσεις μικρών κινημάτων και μικρών πολιτικών συλλογικοτήτων, από μεσοαστικής και μικροαστικής σύνθεσης κοινωνικός χώρος μεταμορφώθηκε σε πλατύ λαϊκό ρεύμα, σε πολιτική αιχμή μαζικότατων κινημάτων, σε σχεδία που κουβαλά τις ελπίδες όλου του αγωνιζόμενου τμήματος του ελληνικού λαού.
Με άλλα λόγια, ζούμε την απότομη μεταμόρφωση του δημόσιου χώρου της μη σταλινικής Αριστεράς σε κάτι που κανένας μας δεν πίστευε ότι θα ζούσε ποτέ.
Ένας άλλος ΣΥΡΙΖΑ είναι υπαρκτός, το αληθινό ενωτικό κοινωνικό μέτωπο είναι εφικτό
Πώς μπορούμε να προχωρήσουμε τώρα; Το ζήτημα είναι πολυσύνθετο και νομίζω πως είναι αδύνατον να απαντηθεί επαρκώς τώρα. Παρ' όλα αυτά, θα επιχειρήσω να καταθέσω μερικές σχετικές σκέψεις.
Το σίγουρο είναι πως θα καταστραφούμε αν θεωρήσουμε πως όλα αυτά τα πλατιά λαϊκά στρώματα περιμένουν από εμάς να τα καθοδηγήσουμε. Σε αυτή την συνάντηση δεν πρέπει να πάμε σαν ιδιοκτήτες ενός χώρου που υποδέχεται τους αδαείς. Σε αυτό το ραντεβού πρέπει να πάμε με τη σεμνότητα, το δέος, τον σεβασμό, τα οποία προς τιμήν μας επιδείξαμε στον συγχρωτισμό μας με τους πολίτες στο κίνημα των πλατειών.
Επείγει να συνειδητοποιήσουμε πως συνιδρύουμε από την αρχή, αλλά όχι από μηδενική βάση, ένα νέο πολιτικό μόρφωμα. Όχι για να εγκαταλείψουμε αρχές, σκοπούς, ευαισθησίες, οράματα και αντιεμπορικά κομμάτια της φυσιογνωμίας μας. Αλλά για να ξεπεράσουμε κολλήματα και εμμονές, να προσπεράσουμε την έπαρση της συμφιλίωσης με την ήττα και να αποτινάξουμε από πάνω μας την αρχαία σκουριά της αριστερής τελετουργίας.
Εννοείται πως θα είναι τραγικό και γελοίο ταυτόχρονα το να μην μετασχηματιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα και να συνεχίσουμε να ταλαιπωρούμαστε με τη δυσλειτουργική, αναποτελεσματική και βαθιά αντιδημοκρατική σημερινή δομή του.
Φανταστείτε πως, αν ο ΣΥΝ και οι άλλες συνιστώσες επιδοθούν σε εκ των πραγμάτων ανταγωνιστικές εκστρατείες στρατολόγησης μελών, ο νέος κόσμος που πολέμησε μαζί μας όχι μόνο δεν θα ενταχθεί πουθενά, αλλά το πιθανότερο είναι πως θα αρχίσει να αμφιβάλει για την ορθότητα της επιλογής του να μας ενισχύσει εκλογικά.
Δεκάδες χιλιάδες ανένταχτοι αριστεροί, πολλοί από τους οποίους ψήφιζαν μέχρι πρόσφατα το ΚΚΕ, είναι έτοιμοι να οργανωθούν σε έναν ενιαίο πολιτικό φορέα. Πρόκειται για συντρόφισσες και συντρόφους που κουβαλούν πολύτιμες γνώσεις, ικανότητες και εμπειρίες. Η συμμετοχή τους μπορεί να δώσει αναγεννητική πνοή στις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα πρόκειται για πολίτες με αυξημένες απαιτήσεις, που ήδη έχουν απογοητευτεί μερικές φορές στην πολιτική ζωή τους. Για να εμπνεύσουμε τη συμμετοχή τους πρέπει να παραμερίσουμε αποφασιστικά τις επετηρίδες, την αναξιοκρατία της ανάδειξης των κολλητών μας, την αδράνεια, τις αγκυλώσεις, τις μικροψυχίες, τις διαμάχες για το φύλο των αγγέλων.
Δίπλα σε αυτούς που είναι σχετικά πιο εύκολο να ενταχθούν στην οργανωμένη ζωή υπάρχουν οι τεράστιες δεξαμενές εκατοντάδων χιλιάδων νέων ανθρώπων και των ψηφοφόρων που μέχρι χθες στήριζαν τον δικομματισμό. Οι νέοι δεν έχουν καμία εμπειρία πολιτικής δράσης, ενώ τα πλατιά λαϊκά στρώματα έχουν υποστεί μια βίαιη διαδικασία 25ετούς διάρκειας αποκοπή τους από τις πολιτικές λειτουργίες των κομμάτων που ψήφιζαν και υποκατάστασής τους από πελατειακές πρακτικές.
Αυτές οι κατηγορίες είναι πολύ δύσκολο να συμμετέχουν ακόμα και στις πιο ανανεωμένες εκδοχές της παραδοσιακής πολιτικής ένταξης. Πρέπει να επινοήσουμε, μαζί τους, νέες μορφές, καινούργιες διαδικασίες, πρωτότυπες δομές, εντελώς διαφορετικές από τις συνήθεις συλλογικότητες.
Τα δίκτυα αλληλεγγύης, οι λαϊκές συνελεύσεις και ο απόπειρες επανακατάκτησης της ηγεμονίας σε πολιτιστικό επίπεδο θα μπορούσαν να συνεισφέρουν πολλά σε αυτή την προσπάθεια θέσμισης νέων μορφών πολιτικής συμμετοχής.
Πρόγραμμα: Από συμβατική υποχρέωση, εργαλείο μάχης
Το δέος και ο αρχικός φόβος που διαπέρασε πολλές και πολλούς από εμάς όταν έγινε ορατό πως μπορούμε να κερδίσουμε τις εκλογές δεν πρέπει να ξεχαστεί. Πρέπει να μας υπενθυμίζει διαρκώς την αναγκαιότητα προγραμματικής εμβάθυνσης. Μόνο που αυτή η υποχρέωση δεν συνιστά αρμοδιότητα των οικονομολόγων μας, του υποδιοικητή Αλέξη ή των εμπειρότερων στελεχών μας.
Το πρόγραμμά μας θα επιχειρηθεί σοβαρά να αναμετρηθεί με τις παγίδες και τις αντιφάσεις της πραγματικότητας, αν γίνει δυνατό να εμπνεύσει την κινητοποίηση της κοινωνίας. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί παρά μόνο με την καθοριστική συμμετοχή των πολλών στην εκπόνησή του.
Η προγραμματική μας ωρίμανση όμως δεν είναι αποκλειστικά θέμα συμμετοχικών διαδικασιών. Εμπεριέχει και την πλευρά της επέκτασης των προβληματισμών μας σε περιοχές άγνωστες μέχρι σήμερα, καθώς δεν αντιστοιχούσαν στον ρόλο μας. Για να το πω με ένα παράδειγμα που αφορά την ιδιότητά μου ως εργαζόμενου και συνδικαλιστή στο Δημόσιο, η αναμόρφωση των διοικητικών μηχανισμών του κράτους στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού, της αποτελεσματικότητας και της αναβάθμισης των προσφερόμενων υπηρεσιών δεν μπορεί να μην περιλαμβάνει ένα σχέδιο αξιολόγησης υπηρεσιών και εργαζόμενων, όχι φυσικά για να ιδιωτικοποιήσει τις πρώτες και να απολύσει τους δεύτερους, αλλά για να εμπλουτίσει τον εξοπλισμό μας στην κομβική μάχη για την αναδιοργάνωση του κράτους.
Να τα αλλάξουμε όλα εκτός από αυτά για τα οποία υπάρχουμε
Δεν έχει νόημα να αναφερθώ σε αυτά που γνωρίζουμε να κάνουμε πολύ καλά. Είμαι βέβαιος πως θα συνεχίσουμε να μαχόμαστε δίπλα σε όποια και όποιον αγωνίζεται, να υποστηρίζουμε τους από κάτω και τα θύματα ρατσιστικών πολιτικών, να προτάσσουμε τις αντιεθνικιστικές αξίες μας, να απεχθανόμαστε κάθε παραχώρηση στις Συμπληγάδες πέτρες του λαϊκισμού και του καθωσπρεπισμού.
Όλα αυτά δεν πρέπει να αποτελέσουν δικαιολογία για εφησυχασμό προκειμένου να μην αναμετρηθούμε με τα δύσκολα, ενδιαφέροντα και πρωτότυπα καθήκοντα στην ανίχνευση των οποίων προσπαθώ να καταθέσω μια μικρή συμβολή.
* Ο Μιχάλης Καστρινάκης είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ.
ΠΗΓΗ: Αυγή 11/7/2012
